طرح جامع فناوری اطلاعات (IT Master Plan) تعاریف گوناگونی دارد. در صورتیکه در موتورهای جستجوگر اینترنت، این واژه را جستجو نمائید، بیش از هزار مورد خواهید یافت. در این نوشته سعی شد است تا با استفاده از تجارب موجود، درباره این مفهوم توضیحاتی به اختصار ارائه شود.
طراحی یک برنامه در بخش IT برای یک بنگاه اقتصادی یا سازمان دولتی شامل مراحل زیر است:
1- تبیین خصوصیات کلیدی شرکت.
2- تبیین وضعیت فعلی شرکت از نقطه نظر فناوری اطلاعات.
3- تعیین وضعیت مطلـوب شرکت از نقطه نظر فناوری اطلاعـات متناسب با یک افق برنامه ریزی مشخص.
4- تدوین برنامهها و استراتژیهای مورد نیاز برای حرکت از وضع موجود به سوی وضع مطلوب.
بند اول:
که از بالا و در سطح کلان به سازمان یا شرکت تحت مطالعه می نگرد شامل پاسخ به سئوالهای زیر می باشد:
– ماموریت های اصلی شرکت / سازمان تحت مطالعه کدامند؟
– فعالیتهای در حال انجام به چند دسته تقسیم می شوند؟
بند دوم
وضعیت موجود فناوری اطلاعات را با توجه به موارد زیر روشن می نماید:
– جایگاه سازمانی و تشکیلاتی، شرکت و تاثیرات آن بر فعالیتهای بخش IT چیست؟
– تجهیزات سخت افزاری موجود و تکنولوژی های مرتبط در حال بهره برداری کدامند؟ توزیع فیزیکی ، جغرافیائی ، ساختار مورد استفاده و نرم افزارهای مرتبط با آن ذکر شوند.
– تکنولوژیهای نرم افزاری استفاده شده در سیستمهای کامپیوتری موجود کدامند؟ (به تفکیک سیستم).
– سیستم های دستی که پتانسیل اتوماسیون را دارا هستند معرفی شوند.
– سیستم های کامپیوتری موجود معرفی شوند.
– ارتباطات مهم بین هر یک از سیستمهای دستی موجود با سایر سیستمهای دستی یا کامپیوتری مشخص شوند.
– ارتباطات مهم بین هر یک از سیستمهای کامپیوتری موجود با سایر سیستمهای کامپیوتری یا دستی موجود مشخص شوند.
– نقاط قوت و ضعف شرکت از نقطه نظر IT با توجه به مسائل فوق تحلیل و منعکس گردد.
بند سوم
وضعیت مطلوب شرکت را با توجه به موارد زیر به تصویر می کشد:
– سیستم های IT مورد نیاز سازمان برای رسیدن از وضع موجود به وضع مطلوب.
– ارتباطات بین سیستمهای مبتنی بر IT در شرایط مطلوب نمایش داده شوند.
– فرصتها و تهدیدهای حاصل از توسعه IT در چارچوب Master Plan ذکر شوند (مثلا توزیع جغرافیائی واحدهای سازمانی ، روابط و تشکیلات سازمانی، امنیت اطلاعات و …)
– آیا فرصتها و تهدیدهای فوق منجر به تعریف پروژه های تکمیلی می شوند؟ اگر بلی ،لیست پروژهها تکمیل شوند.
بند چهارم
به تدوین استراتژیهای فن آوری اطلاعات با توجه به جنبه های زیر می پردازد:
– اولویت بندی پروژه هائی که در مراحل فوق ضروری تشیخص داده شده اند. (ملاکهایی نظیر: اولویت از دیدگاه مدیران، مصوبات نهادهای قانونگذار، تاثیرگذاری قابل توجه به بهبود وضعیت مالی شرکت، وضعیت بد خدمات به مشتریان در شرایط جاری، تحلیل هزینه – فایده و …)
بنـــد پنجــم :
– تهیه شرح خدمات پروژه های اولویت 1 (RFP)
– پیش بینی زمانی و هزینهای هر یک از پروژه های اولویت 1و تعیین توالی آنها با توجه به نظام اولویت بندی و نمایش آنها به صورت نمودار گانت.
بنــــد ششــــم:
-تهیه شرح خدمات سایر پروژه ها در حد کلیات قابل پیش بینی.
– پیش بینی زمانی و هزینهای هر یک از پروژه ها در حد تخمین های قابل پیش بینی و تعیین توالی آنها با توجه به نظام اولویت بندی و نمایش آنها به صورت نمودار گانت.
تعریف معماری اطلاعات سازمان
معماری اطلاعات (Information Architecture) که به عنوان معماری سازمانی فناوری اطلاعاتی (Information Technology Enterprise Architecture) یا به اختصار معماری سازمانی (Enterprise Architecture) نیز شناخته میشود، رهیافتی است برای فراهم آوردن یک چارچوب سازمانی برای هماهنگ کردن و همسو سازی کلیه فعالیتها و عناصر فناوری اطلاعاتی (IT) در درون یک سازمان.